Postępowanie rozwodowe w praktyce
Postępowanie rozwodowe w praktyce
Pozew
Sprawa o rozwód, mimo jej ogromnej doniosłości, jest typowym przykładem postępowania sądowego w trybie procesowym. Oznacza to, że w sprawie takiej występują dwie strony: powodowa, czyli tak, która inicjuje postępowanie składając pozew oraz pozwana.
Pozew w pierwszej kolejności trafia do wylosowanego sędziego, któremu nasza sprawa została przydzielona do rozpoznania. Ten sprawdza, czy pozew zawiera wszystkie, wymagane informacje, czy też brakuje w nim wymaganych danych. Stan taki nazywa się brakami formalnymi. Sąd stwierdziwszy braki formalne pozwu wzywa powoda do ich uzupełnienia wyznaczając w tym celu termin. Jeśli nie uzupełnimy braków formalnych w zakreślonym terminie, sąd zwróci pozew. Zwrot pozwu anuluje wszelkie konsekwencje jego wniesienia, czyli w majestacie prawa uznaje się jakby pozew nigdy nie został złożony.
Jeżeli pozew nie zawierał braków albo zostały one uzupełnione, sąd doręcza jego odpis pozwanemu albo pozwanej. Częstą praktyką jest jednoczesne wyznaczenie terminu rozprawy i poinformowanie o tym stron. Pozwany po otrzymaniu pozwu ma 14 dni na wniesienie odpowiedzi na pozew. Jeśli tego nie zrobi, przyjmuje się że zgadza się z treścią pozwu, tj. jego żądaniami oraz ich uzasadnieniem.
Odpowiedź na pozew
W odpowiedzi na pozew należy wskazać nasze stanowisko w sprawie, czyli w szczególności:
- czy również domagamy się rozwodu, a jeśli tak to czy sąd ma orzekać o winie stron w rozkładzie pożycia oraz kogo, zdaniem pozwanego, powinien uznać winnym rozkładu małżeństwa – należy przy tym pamiętać, że pozwany może przedstawić odmienne stanowisko i odmienne żądania w zakresie wszystkich roszczeń objętych pozwem, a nawet wnieść własne. Przykładowo, powód może domagać się rozwiązania małżeństwa bez orzekania o winie. Natomiast pozwany może wnosić o orzeczenie winy powoda w rozkładzie pożycia oraz zasądzenie od powoda alimentów,
- Jeśli strony mają wspólne, małoletnie dzieci w odpowiedzi na pozew należy przedstawić żądania w zakresie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, a także ich miejsca zamieszkania po rozwodzie,
- W odpowiedzi na pozew możemy zawrzeć nasze roszczenia odnośnie alimentów na dzieci stron oraz małżonka, który nie jest wyłącznie winny rozpadowi małżeństwa,
- Jeśli powód w pozwie przedstawił propozycję podziału majątku wspólnego małżonków, możemy ją zaakceptować albo odrzucić. Sąd w wyroku rozwodowym dokona podziału majątku wspólnego stron, tylko gdy ich wnioski w tym zakresie będą zgodne. W innym wypadku odstąpi od orzekania w tym zakresie. W takim wypadku, po rozwodzie każda ze stron będzie mogła wystąpić z wnioskiem o zniesienie współwłasności i podział majątku.
Pamiętajmy, aby do odpowiedzi na pozew powołać lub dołączyć stosowne dowody. Możemy korzystać z szerokiego spektrum środków dowodowych. Do najczęściej stosowanych należą: zeznania świadków, dokumenty, zdjęcia, nagrania audio lub video, wydruki z portali społecznościowych i komunikatorów internetowych, wydruki maili i smsów. Odpowiedź na pozew i wszystkie załączniki składamy w sądzie w dwóch egzemplarzach. Sąd otrzymawszy odpowiedź na pozew przesyła jej odpis powodowi. Niekiedy wyznacza mu termin na wniesienie tzw. Repliki na odpowiedź na pozew.
Pierwsza rozprawa
Na pierwszej rozprawie sąd przede wszystkim nakłaniać będzie strony do odstąpienia od rozwodu, chyba że z treści pozwu i odpowiedzi na pozew wynikać będzie, iż obie strony nie widzą takiej możliwości. Sąd może również skierować strony do mediacji. Ta ma na celu uregulowanie przez strony, w ramach porozumienia, istotnych elementów sprawy rozwodowej. Strony mogą zatem uzgodnić, np. sposób sprawowania władzy rodzicielskiej po rozwodzie, podział ich wspólnego majątku, a nawet to czy sąd orzekać ma o winie strony winnej rozkładu pożycia. Ugoda zawarta w tych kwestiach przesyłana jest do sądu, a jej treść uwzględniana w wyroku rozwodowym.
Jeżeli strony nie uzgodnią wszystkich elementów wyroku rozwodowego, sąd przeprowadzać będzie zawnioskowane przez strony dowody. Na pierwszej rozprawie sąd przesłucha informacyjnie strony celem poznania ich stanowisk oraz elementów wspólnych i różnic w ich stanowiskach. Sąd na kolejnych rozprawach przeprowadzi dalsze dowody, w tym w szczególności przesłuchania świadków, odtworzenie filmów oraz nagrań audio.
Zakończenie postępowania
W sprawach, w których strony posiadają wspólne, małoletnie dzieci sąd wysyła również kuratora sądowego do sprawdzenia warunków bytowych, w jakich mieszkać mają dzieci stron po rozwodzie. W razie zaś powzięcia przez sąd wątpliwości odnośnie kompetencji rodzicielskich stron, sąd może przeprowadzić dowód z opinii biegłych psychologów.
Po przeprowadzeniu wszystkich dowodów, sąd wydaje wyrok. Jeżeli żadna ze stron nie wniesie o jego uzasadnienie i nie zaskarży go, wyrok stanie się prawomocny po upływie 7 dni od niego ogłoszenia. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku małżeństwo stron ulega rozwiązaniu.