Jak utworzyć grupę spółek
Jak utworzyć grupę spółek
Co to jest grupa spółek
Wprowadzone do Kodeksu spółek handlowych przepisy o grupie spółek obowiązują od 13 października 2022 roku. Zgodnie z definicją zawartą w słowniczku zamieszczonym w art. 4 Kodeksu spółek handlowych, grupa spółek oznacza spółkę dominującą i spółkę albo spółki zależne, będące spółkami kapitałowymi, kierujące się zgodnie z uchwałą o uczestnictwie w grupie spółek wspólną strategią w celu realizacji wspólnego interesu (interes grupy spółek), uzasadniającą sprawowanie przez spółkę dominującą jednolitego kierownictwa nad spółką zależną albo spółkami zależnymi.
Cechy charakterystyczne grupy spółek
Na pierwsze miejsce wysuwa się znany już uprzednio status dominacji-zależności pomiędzy spółkami kapitałowymi. Nie jest to wszakże jedynie stosunek dominacji i zależności pomiędzy spółkami, o którym jest mowa w art. 4 § 1 pkt 4 k.s.h. Grupa spółek jest więc „kwalifikowanym” stosunkiem dominacji i zależności między określonymi spółkami tworzącymi grupę spółek, gdyż spółki te kierują się wspólną strategią gospodarczą, która umożliwia spółce dominującej sprawowanie jednolitego kierownictwa nad spółką albo spółkami zależnymi.
Kolejną cechą charakterystyczną grupy spółek, wynikającą z jej definicji, jest powiązanie uczestników grupy uchwałą o uczestnictwie w grupie spółek. Jest to zarazem następny element odróżniający grupę spółek od „zwykłego” stosunku dominacji i zależności. Ten ostatni tworzy się bowiem na kanwie okoliczności faktycznych polegających na zaistnieniu jednej z sytuacji powodujących powstanie stosunku dominacji.
Stosunek dominacji spółki
Przypomnijmy, że stosunek ten powstanie, gdy spółka dominująca (art. 4 §1 pkt 4 k.s.h.):
- dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
- jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
- jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
- członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub
- dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
- wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności przez zawarcie między spółką dominującą a spółką zależną umowy przewidującej zarządzanie spółką zależną lub przekazywanie zysku przez taką spółkę.
Uchwała o powołaniu grupy spółek
Do powstania zaś grupy spółek konieczne jest powzięcie stosownej uchwały. Podejmowana ona jest przez zgromadzenie wspólników albo walne zgromadzenie każdej ze spółek zależnych większością trzech czwartych głosów. W treści uchwały wskazuje się spółkę dominującą (zob. art. 211 §2 k.s.h.). Sam fakt istnienia stosunku dominacji i zależności pomiędzy spółkami z o.o. nie powoduje zatem powstania grupy spółek. Niezbędne jest w tym celu powzięcie dodatkowej uchwały przez wszystkie spółki mające tworzyć daną grupę.
Grupa spółek a inne powiązania
Grupa spółek nie tworzy nowej jednostki organizacyjnej, sformalizowanej struktury organizacyjnej posiadającej własną nazwę, quasi-organy, regulamin, powoływanej przez uczestników grupy spółek bądź zapewniającej przystąpienie do niej innym spółkom. Takie ujęcie tworzyłoby własną podmiotowość grupy spółek, niemożliwą do przyjęcia systemowego, ze względu na zasadę numerus clausus typów spółek.
Nie powstaje także twór będący formą spółki cywilnej, bądź konsorcjum. Co wynika chociażby z faktu nierównego statusu spółek tworzących grupę. Tylko jedna posiada bowiem pozycję dominującą dającą jej dodatkowe kompetencje względem pozostałych spółek o statusie spółki zależnej.