Komandytariusz a podatek liniowy

W myśl art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [PIT], podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej wynosi 19% podstawy obliczenia podatku [Podatek liniowy].

Aby dana osoba fizyczna mogła skorzystać z tej formy opodatkowania zamiast rozliczania się na zasadach ogólnych (tj. skalą podatkową), niezbędne jest wszakże łączne ziszczenie się poniższych warunków, podatnik:

uzyskuje dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej,
zgłosi naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego wybór tej formy opodatkowania,
w danym roku podatkowym nie był zatrudniony w spółce na umowę o pracę, w zakresie tożsamych czynności, jak objęte pozarolnicza działalnością gospodarczą.

Ad. 1.

Zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tj. pozarolnicza działalność gospodarcza).

Innymi słowy, przychody wspólnika, będącego osobą fizyczną, z udziału w każdej spółce nieposiadajacej osobowości prawnej, bez względu na jej rodzaj – a zatem także w spółce jawnej, stosownie do art. 5b ust. 2 u.p.d.o.f., są przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej i powstają dopiero w dniu wypłaty dywidendy. Zasada ta nie jest przy tym w jakimkolwiek przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ograniczana ani modyfikowana (zob. wyrok NSA z 13 września 2016 r., II FSK 2181/14).

Ad. 2.

Fakt uznawania dochodu wspólnika spółki osobowej za dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej sprawia, że może on korzystać z tych samych form opodatkowania co przedsiębiorca.

Dochód osoby fizycznej z udziału w takiej spółce winien być zatem zaliczany do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Skutkiem tego dochód ten powinien być opodatkowany stosowanie do wybranej przez wspólnika formy opodatkowania tj. bądź wg skali podatkowej bądź też podatkiem liniowym, w dacie jej faktycznego otrzymania następującego po podjęciu stosownej uchwały przez organ spółki (zob. wyrok WSA w Krakowie z 26 kwietnia 2012 roku, I SA/Kr 295/12).

Poprawność takiej interpretacji przepisu art. 5b ust. 2 ustawy o PIT potwierdzają również organy podatkowe (zob. np. Interpretacja indywidualna z 29.08.2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPB1/415-703/14/KW; Interpretacja indywidualna z 16.02.2017 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr 1462-IPPB1.4511.1210.2016.1.MJ).

Podatnicy zamierzający wybrać opodatkowanie Podatkiem liniowym są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (art. 9a ust. 2 ustawy o PIT).

Ad. 3.

W myśl art. 9a ust. 3 ustawy o PIT, jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania Podatkiem liniowym uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym- w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w Podatkiem liniowym i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.

Słusznie jednakże przyjmuje się, iż świadczenie pracy na rzecz spółki (tj. wykonywanie określonych czynności w oparciu o umowę o pracę) nigdy nie może być tożsame z wykonywaniem praw i obowiązków korporacyjnych wspólnika w spółce. Wspólnik bowiem nigdy nie może wykonywać swojej funkcji w oparciu o umowę o pracę – jego prawa i obowiązki korporacyjne wynikają bowiem wyłącznie z umowy spółki.

Dlatego też, nawet wspólnik będący jednocześnie pracownikiem spółki nie traci prawa do opodatkowania jego dochodu z udziału w spółce (nie zaś z umowy o pracę zawartej ze spółką) Podatkiem liniowym.

Wnioski

Dochód komandytariusza z tytułu udziału w spółce komandytowej, nawet jeżeli nie prowadzi on indywidualnej działalności gospodarczej, na gruncie ustawy PIT uznawany jest za dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Powyższe skutkuje możliwością wyboru – jako formy opodatkowania tegoż dochodu – Podatku liniowego. Nie stoi temu na przeszkodzie nawet jednoczesne zatrudnienie w spółce na umowie o pracę. Jedynym warunkiem w tym zakresie jest zgłoszenie wyboru formy opodatkowania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Michał Koralewski
radca prawny